مفهوم انقلاب و تحولات جهان عرب

author

  • ناصر هادیان استادیار گروه روابط بین الملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
Abstract:

تحولات اخیر جهان عرب و پرسش در خصوص مفهوم‌بندی این پدیده ضرورت نگاهی دوباره به تئوری‌های انقلاب را دو چندان ساخته است. خیزش، قیام، شورش، ... و نهایتاً انقلاب نامیدن رخدادهای جهان عرب جملگی، حکایت از نوعی سر در گمی مفهومی در این باب دارد.  با نگاهی به ادبیات موجود در باب انقلاب مشاهده می‌شود که برخی صاحب‌نظران چنان این مفهوم را موسع تعریف کرده‌اند که هر کشمکش می‌تواند بدین مفهوم راه یابد، حال آنکه عده‌ای دیگر چنان آن را مضیق ارائه داده‌اند که تنها چند واقعه تاریخی احتمال دارد که انقلاب نامیده شوند. این تعاریف از انقلاب را می‌توان در تقسیم‌بندی تعاریف پیامد محور، تعاریف فرآیند محور و تعاریف هدف محور قرار داد. در این مقاله ضمن طرح تعاریف و تئوری‌های (انقلاب) ارائه شده از سوی برخی از دانشمندان، به قابلیت یا عدم قابلیت آنها در انطباق‌پذیری با تحولات جهان عرب پرداخته می‌شود. با وجود آنکه در این تطبیق‌دهی تمرکز بر «تعریف انقلاب» (چیستی انقلاب) است اما به دلیل روشن‌تر شدن بحث، بعضاً به «تئوری انقلاب» (چرایی انقلاب) نیز پرداخته می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تکنولوژی و تحولات سیاسی در جهان عرب

پیشرفت تکنولوژی زمان و فاصله را از میان برداشته است. تکنولوژی‌های نوینِ ارتباطی به فضای غالب سیاست در دنیای معاصر تبدیل شده‌اند. ابزارهایی مانند تلفن همراه، اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و ماهواره‌ای با تقویت فضای عمومی نقش حمایت‌کننده‌ای را در تغییرات اجتماعی ایفا می‌کنند. در تحولات بی‌سابقۀ اخیر در برخی کشورهای عربی ما شاهد ظهور و قدرت‌نمایی بی‌بدیل رسانه‌های نوین هستیم. جوانان عرب با استفاده از ش...

full text

تکنولوژی و تحولات سیاسی در جهان عرب

پیشرفت تکنولوژی زمان و فاصله را از میان برداشته است. تکنولوژی های نوینِ ارتباطی به فضای غالب سیاست در دنیای معاصر تبدیل شده اند. ابزارهایی مانند تلفن همراه، اینترنت، شبکه های اجتماعی و ماهواره ای با تقویت فضای عمومی نقش حمایت کننده ای را در تغییرات اجتماعی ایفا می کنند. در تحولات بی سابقۀ اخیر در برخی کشورهای عربی ما شاهد ظهور و قدرت نمایی بی بدیل رسانه های نوین هستیم. جوانان عرب با استفاده از ش...

full text

تحولات جهان عرب: صورت‌بندی قدرت و هویت در خاورمیانه

چکیده سرنگونی چند دولت عربی در سال 2011 و تداوم اعتراضات در سوریه و یمن و احتمال گسترش آن به چند کشور دیگر، موجب به هم خوردن مرزبندی‌های قدرت‌ و هویت در خاورمیانه شده است. پرسش این است که تحولات جهان عرب چه تأثیری بر گفتمان‌های جهان عرب دارد و چه نوع صورت‌بندی از هویت و قدرت در منطقه خاورمیانه در حال شکل‌گیری است؟ برای پاسخ، چالش‌های اساسی جهان عرب، بازیگران مؤثر بر آن و گفتمان‌های موجود در ...

full text

تحولات جهان عرب: صورت بندی قدرت و هویت در خاورمیانه

چکیده سرنگونی چند دولت عربی در سال 2011 و تداوم اعتراضات در سوریه و یمن و احتمال گسترش آن به چند کشور دیگر، موجب به هم خوردن مرزبندی های قدرت و هویت در خاورمیانه شده است. پرسش این است که تحولات جهان عرب چه تأثیری بر گفتمان های جهان عرب دارد و چه نوع صورت بندی از هویت و قدرت در منطقه خاورمیانه در حال شکل گیری است؟ برای پاسخ، چالش های اساسی جهان عرب، بازیگران مؤثر بر آن و گفتمان های موجود در این ...

full text

تحولات جهان عرب: صورت بندی قدرت و هویت در خاورمیانه

چکیده سرنگونی چند دولت عربی در سال 2011 و تداوم اعتراضات در سوریه و یمن و احتمال گسترش آن به چند کشور دیگر، موجب به هم خوردن مرزبندی های قدرت و هویت در خاورمیانه شده است. پرسش این است که تحولات جهان عرب چه تأثیری بر گفتمان های جهان عرب دارد و چه نوع صورت بندی از هویت و قدرت در منطقه خاورمیانه در حال شکل گیری است؟ برای پاسخ، چالش های اساسی جهان عرب، بازیگران مؤثر بر آن و گفتمان های موجود در این ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 42  issue 4

pages  205- 222

publication date 2012-12-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023